Brzuchem tarczycowym określa się schorzenie otyłości brzusznej. Brzuch tarczycowy bardzo często jest wynikiem różnych chorób o podłożu hormonalnym, np. niedoczynności tarczycy. Nadmiernemu odkładaniu się tłuszczu w okolicach brzucha sprzyja także insulinooporność czy choroba Haschimoto.
Brzuch tarczycowy charakteryzuje się tym, że tkanka tłuszczowa zbiera się głównie w jego obrębie – zarówno w górnej, jak i dolnej części brzucha.
Nadmierna tkanka tłuszczowa na brzuchu, jest wyjątkowo niebezpieczna dla zdrowia, ponieważ zwiększa ryzyko wystąpienia pewnych chorób przewlekłych, m.in. cukrzycy.
Brzuch tarczycowy nie jest nieodwracalny – można się z nim uporać np. poprzez stosowanie odpowiednej diety.
Spis treści
- Jak rozpoznać brzuch tarczycowy?
- Przyczyny otyłości brzusznej
- Skutki otyłości typu brzusznego
- Niedoczynność tarczycy
- Niedoczynność tarczycy – przyczyny
- Brzuch przy niedoczynności tarczycy – czyli brzuch tarczycowy
- Brzuch tarczycowy – ćwiczenia fizyczne na brzuch tarczycowy
- Problemy związane z niedoczynnością tarczycy
- Niedoczynność tarczycy – objawy
- Jak radzić sobie w przypadku niedoczynności tarczycy?
- Profilaktyka
- Co jeść przy niedoczynności?
Jak rozpoznać brzuch tarczycowy?
Według statystyk prowadzonych przez WHO, otyłość jest już problemem globalnym. Śmiało więc można zaliczyć ją do chorób cywilizacyjnych.
W samej Polsce nadmierną masę ciała ma ponad połowa badanych dorosłych oraz co ósme dziecko!
Otyłość diagnozowana jest na podstawie wskaźnika masy ciała – BMI (body mass index). W celu ocenienia tego, czy ma się do czynienia z otyłością: udowo-pośladkową czy brzuszną, dodatkowo oblicza się jeszcze wskaźnik WHR (waist to hip ratio).
Obliczenia tego dokonuje się wykorzystując wzór: WHR = obwód talii (cm) : obwód bioder (cm)
Otyłość brzuszna jest wtedy, gdy:
- u kobiety wartość WHR jest równa lub większa niż 0,85
- u mężczyzny wartość WHR jest równa lub większa niż ,90
Najłatwiejszym i najszybszym sposobem na rozpoznanie otyłości typu brzusznego jest pomiar obwodu pasa. Według WHO, wszystkie pomiary wyższe niż 94 cm (u mężczyzn) i wyższe niż 80 cm (u kobiet) charakteryzują właśnie to schorzenie, które niesie ze sobą ryzyko wystąpienia powikłań metabolicznych.
Otyłość jest problemem natury nie tylko wizualnej, ale przede wszystkim zdrowotnej. Zalicza się ją więc do chorób przewlekłych niezakaźnych, nie mających tendencji do samoistnego ustępowania. Oznacza to, że tak jak inne choroby powinno się ją prawidłowo diagnozować, a następnie leczyć.
Nieleczona otyłość brzuszna prowadzi do występowania schorzeń układu sercowo-naczyniowego, które tak jak choroby, są jedną z najczęstszych przyczyn zgonów w Polsce.
Przyczyny otyłości brzusznej
Przyczynami tej choroby są aspekty o charakterze społecznym, genetycznym oraz metabolicznym.
Do głównych jej przyczyn zalicza się:
- nieprawidłową, nieregularną dietę
- zbyt wysoką podaż kalorii do organizmu, w stosunku do jego zapotrzebowania
- częste stosowanie używek
- brak aktywności fizycznej
- stosowanie niektórych leków (antydepresant, insulina)
- choroby o podłożu endokrynologicznym (zespół policystycznych jajników, niedoczynność tarczycy, choroba Haschimoto)
- czynniki genetyczne, związanie np. z regulacją apetytu
- problemy ze strony układu nerwowego (nieleczona depresja, nerwica, zaburzenia odżywiania)
Skutki otyłości typu brzusznego
Skutkami otyłości typu brzusznego u kobiet są:
- nowotwory endometrium, jajników, piersi
- cukrzyca typu 2
- zaburzenia miesiączkowania
- problem z zajściem w ciążę i jej utrzymaniem
- bezpłodność
Skutki otyłości typu brzusznego u mężczyzn:
- cukrzyca typu 2
- nadciśnienie tętnicze
- zespół bezdechu sennego
- miażdżyca
- nowotwory prostaty i jelita grubego
- zaburzenia płodności
Niedoczynność tarczycy
Zacznijmy od tego, czym w ogóle jest tarczyca? Tarczycą nazywany jest gruczoł zlokalizowany na szyi, którego zadaniem jest wydzielanie hormonu: tyroksyny (T4) oraz trijodotyroniny (T3). Niedoczynność tarczycy jest spowodowana niedoborem hormonów (T3 i T4) w stosunku do potrzeb organizmu. Hormony tarczycowe – tyroksyna i trijodotyronina, są niezbędne do prawidłowej pracy wielu narządów, a ich niedobór może być powodem wielu, różnych objawów.
Niedoczynność tarczycy – przyczyny
Do najczęstszych przyczyn pierwotnej niedoczynności tarczycy u dorosłych zalicza się:
- stan po operacyjnym usunięciu tarczycy
- chorobę Hashimoto – czyli przewlekłe, autoimmunologiczne zapalenie tarczycy
- stan po leczeniu jodem promieniotwórczym
Brzuch przy niedoczynności tarczycy – czyli brzuch tarczycowy
Jako główną przyczynę otyłości typu brzusznego podaje się niezdrowy tryb życia. Zbyt mała aktywność fizyczna w połączeniu z niezdrową dietą oraz zaburzeniem gospodarki hormonalnej tarczycy, skutkuje pojawieniem się brzucha tarczycowego.
Brzuch tarczycowy – jak wygląda?
Charakterystyczne dla brzucha tarczycowego, jest pojawienie się zwiększonej ilości tkanki tłuszczowej w jego okolicach, która równomiernie rozkłada się na całej powierzchni brzucha. Brzuch tarczycowy jest to brzuch o charakterystycznym wyglądzie, ponieważ kształt brzucha przypomina dużą, spłaszczoną piłkę. Powiększony brzuch zwykle zaczyna się tuż pod biustem, natomiast kończy się w okolicach podbrzusza.
Aby zlikwidować brzuch tarczycowy, najpierw należy określić przyczynę jego pojawienia się. Jeśli podejrzewasz, że możesz cierpieć na niedoczynność tarczycy niezbędna będzie wizyta u lekarza endokrynologa, który postawi diagnozę oraz zastosuje odpowiednie leczenie farmakologiczne. W takiej sytuacji uregulowanie gospodarki hormonalnej jest kluczowe. Jeśli zauważysz, że coś niepokojącego dzieje się z Twoim zdrowiem, należy bezwzględnie skonsultować to ze specjalistą. W przeciwnym wypadku może dojść do wystąpienia niebezpiecznych dla zdrowia i życia powikłań.
Poza odpowiednio dobranym leczeniem, u osób chorujących na choroby związane z niedoczynnością tarczycy, bardzo ważna jest odpowiednio zbilansowana i zdrowa dieta.
W diecie “tarczycowej” z pewnością powinno się mocno ograniczyć spożywanie węglowodanów prostych oraz cukru. W związku z tym należy rezygnować z białego pieczywa, drożdżówek, ciast czy słonych wypieków. Zdecydowanie należy unikać słodzonych napojów.
Z racji tego, iż w wyniku niedoczynności tarczycy układ odpornościowy jest mocno przeciążony, zaleca się spożywanie produktów o działaniu przeciwzapalnym np. pomidory, tłuste ryby, orzechy, owoce oraz oliwa z oliwek.
Ilość oraz wielkość porcji także ma znaczenie. Dietetycy zalecają spożywanie średnio pięciu, niewielkich posiłków dziennie – o stałych porach. Małe porcje, spożywane w niewielkich odstępach czasu, są skutecznym sposobem na to, aby zrzucić brzuch tarczycowy.
Aby Twoja dieta była nie tylko zdrowa, ale także dobrze zbilansowana – licz kalorie. Dzięki temu będziesz kontrolować kaloryczność posiłków, aby w przypadku gdy będzie ona zbyt wysoka, móc odpowiednio zareagować. Dodatkowy przyrost masy ciała raczej nie wpłynie korzystnie na Twój brzuch.
zobacz również:
Jak pozbyć się brzucha tarczycowego?
Brzuch tarczycowy – ćwiczenia fizyczne na brzuch tarczycowy
Aby na zawsze pożegnać duży brzuch, do swojej codziennej rutyny dodaj aktywność fizyczną. Regularne ćwiczenia z pewnością pomogą Ci uporać się z nadmiarem tkanki tłuszczowej oraz pozytywnie wpłyną na cały organizm. Należy pamiętać, że nie wszystkie ćwiczenia będą odpowiednie dla osób chorujących na tarczycę. Przed rozpoczęciem treningów, najlepiej skonsultuj je ze swoim lekarzem. Ćwiczenia te wcale nie muszą być wymagające, wystarczy szybki marsz, jogging, joga, czy pływanie. Jeśli zdecydujesz się na treningi na siłowni, możesz skupić się na wykonywaniu takich ćwiczeń, które bezpośrednio będą wzmacniały mięśnie brzucha. Z racji tego, że tłuszcz spalany jest z całego ciała, a nie z samego brzucha, dzięki ćwiczeniom poprawisz wygląd całej swojej sylwetki. Pamiętaj, aby po zakończonych ćwiczeniach uzupełnić płyny!
Nie musisz być niewolnikiem własnego ciała. Z pomocą diety, odpowiedniego leczenia oraz zmiany trybu życia możesz nie tylko zrzucić z siebie brzuch tarczycowy czy zbędne kilogramy, ale także wzmocnić mięśnie każdej części ciała, a także pozytywnie wpłynąć na cały organizm.
I choć aktywność fizyczną musisz wdrożyć osobiście, o tyle w temacie odpowiedniej, zdrowej diety mogą pomóc Ci specjaliści. Catering dietetyczny Pomelo w swojej ofercie posiada ponad 15 różnych diet, spośród których z pewnością znajdziesz tę, odpowiednią dla Ciebie i Twoich potrzeb. O pomoc w jej wyborze możesz poprosić doświadczonego dietetyka Pomelo. Dzięki temu, będziesz mieć pewność, iż zarówno składniki, porcje jak i kal0ryczność Twojej diety, są odpowiednio dobrane do potrzeb Twojego organizmu.
Problemy związane z niedoczynnością tarczycy
Jak już wspomnieliśmy wcześniej, tarczyca odgrywa jedną z głównych ról w układzie hormonalnym organizmu. Jest odpowiedzialna nie tylko za produkcję hormonów, ale także właściwą przemianę materii (prawidłowy metabolizm) oraz produkcję ciepła.
Jeśli mówimy o problemach z tarczycą najczęściej mamy na myśli jej nadczynność lub niedoczynność. Nadczynność tarczycy może być spowodowana chorobą Gravesa-Basedowa, bądź wolami guzkowymi.
Wynikiem niedoczynności tarczycy są następujące choroby tarczycy:
- choroba Hashimoto
- wole niedoczynne
- zaburzenia czułości tarczycy na hormony
- niedorozwój umysłowy
- nowotwory
Niedoczynność tarczycy – objawy
Objawem niedoczynności tarczycy może być:
- nadmierne zmęczenie
- uczucie zimna
- suchość skóry
- zaparcia
- przyrost masy ciała
- przewlekła chrypa
- wypadanie włosów
- bóle i kurcze mięśni
- zaburzenia miesiączkowania, bezpłodność, poronienia
- spadek libido
- zaburzenia wzwodu
- zaburzenia pamięci
- depresja
- niestabilność emocjonalna
W przypadku wystąpienia ww objawów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, aby wdrożyć odpowiednie leczenie. Nieleczone choroby tarczycy (zwłaszcza w przypadku kobiet) mogą prowadzić do nieodwracalnych zmian w organizmie. U osób z łagodnymi objawami, choroby tarczycy przez wiele miesięcy mogą nie zostać rozpoznane. Jako pierwszy objaw zaburzeń hormonalnych można uznać: pogorszenie się stanu skóry (sucha skóra), nadmierna otyłość, zaparcia (u kobiet zaburzenia miesiączkowania).
W przypadku problemów z prawidłowym funkcjonowaniem tarczycy, rozpoczyna się proces diagnostyki. Aby rozpocząć rozpoznanie niedoczynności tarczycy, w pierwszej kolejności wykonuje się badania hormonalne (poziom stężenia TSH, oznaczenie stężenia wolnej tyroksyny (fT4).
Jeśli z badań wynika, iż hormony tarczycy są na nieprawidłowym poziomie (świadczą o niedoczynności), dodatkowo wykonuje się badania, mające na celu ustalenie przyczyny choroby. Przykładem takiego badania jest USG tarczycy. Na jego podstawie rozpoznaje się np. Hashimoto.
Jak radzić sobie w przypadku niedoczynności tarczycy?
Leczenie niedoczynności tarczycy polega na tym, że regularnie uzupełnia się niedobór hormonu tarczycy lewotyroksyną, która ma takie samo działanie jak T4. Przyjmuje się ją o stałej porze dnia (najlepiej rano, na czczo), min pół godziny przed posiłkiem.
W przypadku leczenia niedoczynności tarczycy lewotyroksyną – powoduje ona wyrównanie niedoboru hormonów – podnosi się poziom stężenia fT4, jednocześnie obniżając stężenie TSH. W przypadku dobrze dobranego leczenia, ustąpienie objawów związanych z chorobami tarczycy następuje po 6-8tygodniach. W początkowym etapie leczenia, poziom TSH kontroluje się średnio co 3 miesiące. Po ustabilizowaniu stężenia TSH oraz ustąpieniu objawów niedoczynności, kontrolne badania można wykonywać co 6-12 miesięcy. Ważne jest, aby tarczycę kontrolować regularnie!
Endokrynolodzy szacują, że na niedoczynność tarczycy cierpi ponad 700 tys. Polaków!
Niestety, u większości pacjentów przyjmowanie lewotyroksyzyny jest dożywotnie.
Profilaktyka
Zarówno Hashimoto (nadczynność), jak i choroba Gravesa-Basedowa (niedoczynność) są uwarunkowane genetycznie, więc nie mamy wpływu na ich wystąpienie. Osoby, których krewni cierpią na tę chorobę, powinny regularnie badać poziom TSH.
Bardzo ważnym elementem profilaktyki, jest też właściwa dieta. Nasz układ immunologiczny pobudzany jest przez różne czynniki, które są przyczyną stanów zapalnych. Niewłaściwe odżywianie powoduje biegunki, zaparcia i przewlekłe stany zapalne jelit, które z kolei są ogromnym aktywatorem systemu immunologicznego. W chorobach z autoagresji, należy więc dążyć do wyciszenia układu zwalczającego wirusy, po to, aby nie atakował on własnych, zdrowych komórek(jako odpowiedź na inne bodźce).
Bardzo często chorobom tarczycy towarzyszy insulinooporność. Warto więc ustabilizować dietę pod względem ilości spożywanych węglowodanów. Odpowiednia suplementacja także jest jak najbardziej wskazana.
Co jeść przy niedoczynności?
W przypadku tej choroby bardzo ważne jest dostarczanie do organizmu wartościowych składników odżywczych oraz witamin.
Sięgaj zatem po produkty bogate w witaminę D, A, E, K, żelazo oraz kwasy tłuszczowe:
- ryby morskie
- kasze, ryże, makarony z pełnego przemiału
- produkty pełnoziarniste
- warzywa i owoce
- chude mięso
- chudy nabiał
- zdrowe tłuszcze (oleje, nasiona, pestki, orzechy)
- od czasu do czasu warzywa strączkowe
W diecie przy niedoczynności nie wskazane są: orzeszki ziemne, zielona herbata, cukier, słodkie napoje, alkohol, tłuszcze nasycone trans (fast food), żywność wysoko przetworzona. Wszystkie te składniki mają negatywny wpływ nie tylko na hormony tarczycy, ale także na samo jej funkcjonowanie.
Hashimoto to choroba, w przebiegu której należy skupić się nie tylko na odpowiednim leczeniu, ale także właściwym podejściu do życia. Zdrowe nawyki żywieniowe oraz regularna aktywność fizyczna w dużej mierze wspomogą samo leczenie.
Nieleczona niedoczynność sieje ogromne spustoszenie w organizmie, które z czasem prowadzi do nieodwracalnych zmian. Dlatego tak ważne jest, aby nie bagatelizować objawów, gdyż szybka diagnostyka i wdrożone leczenie, dają szansę na normalne funkcjonowanie. I choć choroba ta zostaje z nami do końca życia, to wymusza na nas wprowadzenie pewnych zmian, które w dłuższej perspektywie niosą ze sobą wiele dobrego dla naszego zdrowia.