Dieta lekkostrawna – co jeść, przykładowy jadłospis

Dieta lekkostrawna to sposób żywienia, który kładzie nacisk na łagodne dla układu trawiennego potrawy. Jest polecana przy dolegliwościach żołądkowych, problemach z przewodem pokarmowym czy po przebytych zabiegach chirurgicznych. Jakie jedzenie powoduje odciążenie przewodu pokarmowego? Przyjrzymy się, jakie produkty zalecane są w ramach diety lekkostrawnej oraz zaprezentujemy przykładowy jadłospis.

Dla kogo dieta lekkostrawna?

Dieta łatwostrawna – inaczej lekkostrawna – powinna dostarczać odpowiednią ilość energii, makroskładników, witamin i składników mineralnych. Głównym założeniem jest spożywanie pokarmów, które łatwo ulegają trawieniu i nie wpłyną źle na przewód pokarmowy. Taki sposób żywienia jest rekomendowany przez lekarzy i dietetyków przy:

• chorobach żołądka i jelit,
• chorobach infekcyjnych przebiegających z gorączką,
• nowotworach przewodu pokarmowego,
• w okresie rekonwalescencji po operacji,
• u chorych długo leżących u których dochodzi o zaburzenia pracy przewodu pokarmowego,
• w żywieniu osób starszych. 

Stosowanie tej diety ma poprawić stanu zdrowia chorego, jego odżywienie poprzez ułatwienie trawienia i wchłaniania składników odżywczych oraz złagodzić dolegliwości z przewodu pokarmowego.

Idealna dieta przy chorobach przewodu pokarmowego

Idealna dieta przy chorobach przewodu pokarmowego ma na celu złagodzenie objawów i ułatwienie procesu trawienia. Obejmuje ona łatwostrawne, delikatne dla żołądka i jelit produkty, które nie podrażniają błon śluzowych ani nie obciążają układu trawiennego. W diecie tej unika się potraw tłustych, ciężkostrawnych, pikantnych oraz produktów wysokobłonnikowych, które mogą nasilić dolegliwości. Zamiast tego stawia się na lekkostrawne źródła białka, łagodne dla układu pokarmowego warzywa i owoce, a także łatwo przyswajalne źródła węglowodanów. Dodatkowo, ważne jest spożywanie odpowiedniej ilości płynów i unikanie alkoholu oraz kofeiny, które mogą podrażniać żołądek. Przykładowe produkty zalecane w diecie przy chorobach przewodu pokarmowego to gotowane warzywa, ryby o niskiej zawartości tłuszczu, chude mięso, kasze, chleb pełnoziarnisty, jogurty naturalne czy przeciery owocowe. Warto skonsultować się z dietetykiem, aby dostosować dietę do indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia.

Zasady diety lekkostrawnej

1. Niewskazane duże ilości błonnika pokarmowego, produktów wzdymających, smażonych, wędzonych, peklowanych oraz alkoholu. Są one ciężkostrawne i dłużej będą zalegać w przewodzie pokarmowym. Jadłospis eliminuje także ostre przyprawy. 
2. Zalecaną metodą obróbki termicznej jest gotowanie w wodzie lub na parze, duszenie bez wcześniejszego obsmażania oraz pieczenie bez dodatku tłuszczu. 
3. W trakcie przygotowywania posiłków najlepiej usuwać skórki i pestki z owoców i warzyw, oddzielać i  usuwać twarde i zwłókniałe części roślin, dłużej gotować potrawy i je rozdrabniać. Zabiegi takie spowodują, że zawarte w żywności składniki odżywcze są łatwiej dostępne dla enzymów trawiennych. 
4. W ciągu dnia posiłki powinny być spożywane częściej ale o mniejszej objętości i o uregulowanych porach. Odciąży to żołądek, dlatego zalecane jest spożywanie 4-6 posiłków w ciągu dnia, a ostatni posiłek powinien być zjedzony maksymalnie na 2 godziny przed snem. 
5. Ważne, aby posiłki nie były ani zbyt zimne ani zbyt gorące – najlepiej spożywać je w temperaturze pokojowej. 
6. Każde danie powinno być jedzone w spokojnej atmosferze i bez pośpiechu.

Co jeść na diecie lekkostrawnej?

W diecie lekkostrawnej bazę powinny stanowić produkty zbożowe takie jak:

• pieczywo jasne,
• pszenne bułki,
• mąka pszenna,
• kasza jęczmienna,
• kasza manna,
• kasza jaglana,
• drobne makarony jasne,
• płatki błyskawiczne,
• jaglane i ryżowe.

Warto zadbać o odpowiednią podaż warzyw i owoców w ciągu dnia, a wśród nich zalecane są:

• marchew,
• pietruszka,
• dynia,
• kabaczek,
• ziemniaki,
• seler,
• pomidory bez skórki,
• maliny,
• truskawki,
• borówki,
• banany  
• jabłka pieczone.

Wybierając przetwory mleczne najlepiej zdecydować się na:

• jogurt naturalny,
• kefir,
• maślankę,
• ser twarogowy chudy lub ewentualnie półtłusty
• mleko o maksymalnej zawartości tłuszczu 2%.

Z mięsa najlepiej sprawdzi się drób, mięso z królika, cielęcina, a w mniejszych ilościach mogą pojawić się także chude części wieprzowiny i wołowiny.

W takiej diecie nie może zabraknąć także zdrowych roślinnych tłuszczów (oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany) oraz ryb – ważne, aby były one duszone lub gotowane.

W zależności od indywidualnych tolerancji mogą pojawiać się także orzechy. Zalecane jest picie jedynie naturalnej wody niegazowanej oraz lekkich naparów z herbaty i kawy. Dopuszcza się stosowanie przypraw takich jak tymianek, bazylia, rozmaryn, cynamon, lubczyk, wanilia, majeranek, koperek i natka pietruszki. 

Czego nie wolno jeść na diecie lekkostrawnej?

Aby zminimalizować dolegliwości należy zmodyfikować jadłospis i wyeliminować z diety produkty zbożowe słodzone i nieoczyszczone, czyli słodkie płatki śniadaniowe, musli crunchy, pieczywo cukiernicze, ryż i makaron brązowy i mąkę pełnoziarnistą.

Mimo, że warzywa i owoce są porządnym składnikiem codziennej diety to niektóre z nich mogą wzmagać dolegliwości i są to wszystkie owoce niedojrzałe, a także gruszki, śliwki, papryka, rzepa, kukurydza, kapusta, warzywa konserwowe, cebula, czosnek.

Owoce w syropie, suszone czy dżemy także zostawiamy na półce sklepowej. Nie rekomenduje się używania w kuchni tłustego mleka, śmietany, serów topionych, pleśniowych i żadnego tłustego mięsa, tłustych wędlin oraz wędzonych i konserwowanych ryb. Dolegliwości mogą pojawiać się po zjedzeniu soi, soczewicy, bobu i cieciorki. Z tego względu należy wyłączyć z codziennego menu nasiona roślin strączkowych. W tej diecie nie powinny znaleźć się także tłuszcze jak smalec, olej palmowy i kokosowy. Nie zaleca się spożywania mocnych naparów z kawy i herbaty, warto wykluczyć słodkie napoje gazowane i alkohol. 

Wskazane powyżej produkty należy traktować jako zalecenia dla ogółu i mogą się one różnić w zależności od indywidualnej tolerancji pacjenta. Ważna jest obserwacja organizmu i na tej podstawie modyfikacja diety.

Dieta lekkostrawna a błonnik pokarmowy

Dieta lekkostrawna zwykle ogranicza spożycie błonnika pokarmowego, ponieważ ten składnik może być trudny do strawienia dla osób z wrażliwym układem pokarmowym. Błonnik pokarmowy znajduje się głównie w warzywach, owocach, orzechach, nasionach i pełnoziarnistych produktach zbożowych. Ograniczenie jego spożycia może pomóc złagodzić objawy chorób przewodu pokarmowego, takich jak wzdęcia, biegunka czy zaparcia, poprawiając tym samym komfort trawienia. Jednakże, w niektórych przypadkach niewielkie ilości łagodnych źródeł błonnika, takich jak gotowane warzywa lub przeciery owocowe, mogą być tolerowane i stanowić cenne źródło składników odżywczych. Warto indywidualnie dostosować spożycie błonnika pokarmowego do potrzeb i tolerancji organizmu podczas stosowania diety lekkostrawnej. Wskazane jest także konsultowanie się z dietetykiem w celu zapewnienia odpowiedniej równowagi żywieniowej.

Dieta lekkostrawna – przykładowy jadłospis lekkostrawny

Poniżej przykładowy jadłospis lekkostrawny w którym znajdziecie dania na diecie lekkostrawnej.

Lekkostrawne śniadanie – Owsianka cynamonowa z truskawkami 

Lekkostrawne II śniadanie – Pieczone kulki ryżowe z warzywami

Lekkostrawny obiad – Klopsiki z indyka podawane z ziemniakami, koperkiem i warzywami

Lekkostrawny podwieczorek – Mus z pieczonego jabłka

Lekkostrawna kolacja – Zupa krem z pieczonej dyni z pszennymi grzankami

Dieta lekkostrawna – jadłospis na tydzień

Poniżej prezentujemy przykładowy jadłospis lekkostrawny na cały tydzień!

Dieta lekkostrawna – jadłospis dzień 1

Śniadanie: płatki jaglane z bananami
II śniadanie: szklanka jogurtu z owocami suszonymi
Obiad: kotlety z indyka z kaszą kuskus i ogórkami kiszonymi
Podwieczorek:  kilka kostek gorzkiej czekolady
Kolacja: zupa-krem z pomidorów

Dieta lekkostrawna – jadłospis dzień 2

Śniadanie: owsianka z owocami lasu (borówka, jagoda, mailna)
II śniadanie: sałatka z mozzarellą, warzywami i grzankami z chleba pszennego
Obiad: kasza jęczmienna gotowana, pierś z kurczaka z piekarnika, buraczki gotowane
Podwieczorek: koktajl na bazie jogurtu z bananem i cynamonem
Kolacja: zupa jarzynowa

Dieta lekkostrawna – jadłospis dzień 3

Śniadanie: owsianka z owocami (banan, morele, wiśnia)
II śniadanie: 2 jajka sadzone z bułką pszenną posmarowaną masłem
Obiad: duszona cielęcina na bulionie w sosie grzybowym z ziemniakami
Podwieczorek: zupa krem z dyni i papryki
Kolacja: twaróg chudy z waflami ryżowymi i szynką z indyka

Dieta lekkostrawna – jadłospis dzień 4

Śniadanie: jajecznica z pomidorami i szczypiorkiem
II śniadanie: pieczone jabłko
Obiad: pulpety z indyka w sosie pomidorowym, kasza jęczmienna, gotowana marchew
Podwieczorek: koktajl z kefiru i truskawek
Kolacja: jajecznica na parze z pomidorami, bułka pszenna

Dieta lekkostrawna – jadłospis dzień 5

Śniadanie: dwa jajka sadzone bez użycia tłuszczu z pieczywem pszennym i ogórkiem kiszonym
II śniadanie: koktajl migdałowy z bananem i mango
Obiad: kurczak miodowo-musztardowy gotowany na parze, ziemniaczki z koperkiem, mizeria
Podwieczorek: kisiel chia o smaku mango
Kolacja: naleśniki z dżemem, jogurtem kokosowym i borówkami

Dieta lekkostrawna catering – dieta pudełkowa lekkostrawna

Dietę lekkostrawną również można stosować w diecie pudełkowej. Catering dietetyczny oferuje dużo możliwości. W cateringu Pomelo nie posiadamy dokładnie diety lekkostrawnej, jednak przy odpowiednim wyborze dań do tego celu świetnie nada się dieta z wyborem menu. W diecie każdego dnia można skomponować posiłki spośród 15 różnych propozycji, wybierając te, które nam najbardziej odpowiadają. Znajduje się wśród nich wiele pozycji lekkostrawnych.