Spis treści
Witamina E – jaką ma rolę w organizmie
Witamina E w organizmie człowieka spełnia ważne funkcje, a wśród nich:
- ma działanie przeciwstarzeniowe,
- obniża krzepliwość krwi, wzmacnia i uelastycznia naczynia krwionośne, a także utrzymuje przepuszczalność błon komórkowych,
- chroni wzrok i wpływa na jego prawidłowe działanie, w tym na ostrość widzenia,
- wpływa na układ rozrodczy i płodność mężczyzn,
- zapobiega arteriosklerozie,
- chroni organizm przed ryzykiem rozwoju nowotworów,
- wpływa na gospodarkę hormonalną, łagodzi objawy napięcia przedmiesiączkowego.
Objawy niedoboru witaminy E
Niedobór witaminy E występuje bardzo rzadko i wynika to głównie z zaburzeń wchłaniania, zaburzeń krążenia jelitowo-wątrobowego lub anemii hemolitycznej. Głównie objawy hipowitaminozy E to:
- zmęczenie,
- rozdrażnienie,
- anemia,
- pogorszenie widzenia,
- wypadanie włosów,
- starzenie się i rogowacenie skóry,
- niższa koncentracja,
- zaburzenia płodności,
- zwiększone ryzyko chorób krążenia,
- wolniejsze gojenie się ran.
Przedawkowanie witaminy E
Witamina E jest dobrze tolerowana przez organizm, a przeprowadzone badania wykazały że nie jest ona toksyczna. Nadmiar witaminy E w organizmie człowieka jest wydalany wraz z moczem. Jednak przy zbyt dużej jej ilości skumulowanej w organizmie mogą występować:
- ból głowy,
- senność,
- zmęczenie,
- osłabienie mięśni,
- podwójne widzenie,
- zaburzenia jelitowe.
Jakie jest zapotrzebowanie na witaminę E?
Zapotrzebowanie jest zależne od kilku czynników, a między innymi od wieku, płci oraz stanu fizjologicznego. W niektórych stanach chorobowych, takich jak zwyrodnienie plamki żółtej, zapalenie trzustki, zaburzeniach wchłaniania tłuszczu, chorobie niedokrwiennej serca zapotrzebowanie na tę witaminę wzrasta. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę E u dorosłej kobiety wynosi 8 µg, a u mężczyzn– 10 µg.
Właściwości witaminy E
Witamina E jest wrażliwa na oddziaływanie niskim temperatur (mrożenie), dłuższe przechowywanie, ekspozycje na tlen, a także na promieniowanie słoneczne. Odporna jest na działanie wysokich temperatur. W trakcie przechowywania produktów bogatych w witaminę E należy zwrócić uwagę, aby przechowywać je krótko, w nienasłonecznionym miejscu i bez dostępu do tlenu.
Witamina E jest zaliczona do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, dlatego też zawsze w daniu powinien pojawić się dodatek tłuszczu – np. nasiona, orzechy, łyżka oleju.
Znaczenie dla urody witaminy E
Witamina E, jako silny przeciwutleniacz wpływa na opóźnienie procesów starzenia się skóry, a także odżywia ją, regeneruje, nawilża, natłuszcza, uzupełnia ubytki cementu międzykomórkowego, uelastycznia, ujędrnia. Przeciwdziała ona także szkodliwym następstwom promieniowana UV, rozjaśnia przebarwienia i działa jako bariera ochronna dla skóry. Oprócz skóry wykazuje także pozytywny wpływa na włosy i paznokcie. Witamina E przywraca włosom gładkość, miękkość oraz połysk, a paznokcie stają się delikatne, lśniące i gładkie.
Witamina E w ciąży
Aby ciąża przebiegała prawidłowo niezbędna jest odpowiednio zbilansowana dieta – także pod kątem zawartości witaminy E. Jest ona niezbędna, ponieważ bierze udział w kształtowaniu wzroku dziecka, a także wpływa na masę urodzeniową noworodka. W połączeniu z kwasem foliowym zapobiega wadom cewy nerwowej oraz powstawaniu wad wrodzonych. Jeśli dieta przyszłej mamy jest uboga w witaminę E to istnieje ryzyko nieprawidłowego rozwoju dziecka, przedwczesnego porodu, a w skrajnych przypadkach – poronienia i obumarcia płodu.
Rola witaminy E w płodności
Witamina E jest nazywana witaminą płodności i to nie bez powodu. Niedobór tej witaminy w codziennym menu ma negatywny wpływ na zmiany zwyrodnieniowe w przednim płacie przysadki mózgowej przez co zmniejsza się wydzielanie hormonu gonadotropowego. Niewystarczająca ilość tego hormonu powoduje zwyrodnienie plemników u mężczyzn, a u kobiet jest przyczyną poronień, obumierania płodu w czasie ciąży. U kobiet kompleks witaminy E i C wpływa na prawidłowe funkcjonowanie jajników, a niskie stężenie witaminy E może wpływać na zaburzenia owulacji u kobiet.
Wpływ witaminy E na zdrowie oczu
Witaminie E przypisuje się także uczestnictwo w procesie widzenia – chroni ona wzrok, wpływa na jego sprawność oraz ostrość widzenia. Ma działanie przeciwutleniające, a więc chroni oczy przed wolnymi rodnikami, które mogą uszkadzać tkanki gałki ocznej. Niedobór witaminy E w codziennej diecie może pogarszać wzrok.
Źródła witaminy E
Witamina E występuje głównie w żywności pochodzenia roślinnego, a dokładniej mówiąc – w olejach roślinnych takich jak oliwa z oliwek, olej słonecznikowy, ryżowy i rzepakowy. Witamina ta znajduje się także w miękkich margarynach kubkowych, które powstają na bazie olejów roślinnych. Jako źródło można wskazać także rośliny strączkowe, orzechy, nasiona słonecznika, dyni, sezamu, awokado i kiełki pszenicy czy soi. Zawarta jest także w gruboziarnistych produktach zbożowych i ciemnozielonych warzywach.
