Borderline – co to jest, przyczyny, objawy

Osobowość borderline (borderline personality disorder) jest zaburzeniem osobowości. Słowo “borderline” w dosłownym tłumaczeniu znaczy “z pogranicza”. Osoby mające osobowość borderline są niestabilne emocjonalnie (charakteryzuje je chwiejność emocjonalna), mają ogromne poczucie pustki i niespełnienia, posiadają także zaburzenia tożsamości (mają niestabilny obraz własnej osoby).

Z treści tego artykułu dowiesz się, czym są zaburzenia osobowości typu borderline, jakie są objawy osobowości borderline oraz jak się je leczy.

Co nazywamy zaburzeniem osobowości typu borderline?

Wartym podkreślenia jest fakt, iż osobowość borderline nie jest chorobą i nie powinna być traktowana w takich kategoriach. Borderline (borderline personality disorder) to zaburzenie osobowości, inaczej nazywane: pograniczne zaburzenie osobowości, osobowość chwiejna emocjonalnie typu pogranicznego oraz osobowość z pogranicza zaburzeń psychotycznych.

Historia i przyczyna powstania terminu

Jako pierwszy, termin “borderline” zastosował Robert King już w połowie XX w. Stwierdzenia “osobowość borderline” używał do precyzyjnego określenia specyficznych pacjentów. Głównie chodziło mu o pacjentów, którzy mieli problemy pomiędzy zaburzeniami psychotycznymi, a zaburzeniami neurotycznymi. Jednocześnie, zaburzenia osobowości u tych pacjentów nie były na tyle nasilone, aby móc jednoznacznie zdiagnozować u nich schizofrenię. U osób z zaburzeniem osobowości typu borderline można mówić o “stabilnej niestabilności”. To znaczy, że stan emocjonalny (nastrój) osób cierpiących na zaburzenia osobowości borderline jest niestabilny. Zaburzenia osobowości borderline mają jednak to do siebie, że nie pogłębiają i nie pogarszają się w znaczący sposób.

Jak zachowują się osoby z zaburzeniem osobowości?

Osoby z zaburzeniem osobowości typu borderline mają skłonność do podejmowania różnego rodzaju ryzyka, np. ryzykowne zachowania seksualne czy ryzykowne zachowania związane z hazardem. Osoby posiadające osobowość borderline mają skłonności do patologicznego kłamstwa oraz konfabulacji. Charakterystyczne dla nich jest też nadużywanie substancji psychoaktywnych, zaburzenia odżywiania (kompulsywne objadanie się), zaniżone poczucie własnej wartości, nawracające zachowania samobójcze (wielokrotnie podejmują próby samobójcze), występowanie zachowań autodestrukcyjnych, zaburzenia nastroju, a także skłonność do impulsywnych zachowań.

Osoby z zaburzeniem osobowości typu borederline cechuje bardzo wysoki poziom lęku przed porzuceniem, co sprawia, że mają problemy w relacjach interpersonalnych. Wynika to z tego, iż tak bardzo obawiają się porzucenia, że zazwyczaj sami wolą zrezygnować z danej relacji.

Może Cię zainteresować: PTSD – co to jest, przyczyny oraz objawy

Osobowość borderline – przyczyny

Pomimo wielu przeprowadzonych badań, przyczyny występowania osobowości typu borderline nie zostały jeszcze jednoznacznie określone. Część naukowców jako przyczynę wskazuje nieprawidłowości natury biologicznej (geny). Jednak w dalszym ciągu, w środowisku naukowym temat zaburzenia borderline i przyczyn jego występowania sprawia, iż zdania są mocno podzielone. Mimo to, przy zaburzeniu osobowości borderline, nie możemy całkowicie wykluczyć czynników genetycznych. Zazwyczaj wskazuje się więc na te czynniki genetyczne, którymi spowodowane są objawy charakterystyczne dla tego zaburzenia, takie jak: chwiejność emocjonalna, silne odczuwanie lęku, skłonność do zachowań samobójczych, zaniżone poczucie własnej wartości, kompulsywne objadanie się, ryzykowne zachowania (np. ryzykowne zachowania seksualne), skłonność do zachowań autodestrukcyjnych, skłonność do impulsywnych zachowań oraz nadużywanie substancji psychoaktywnych.

Czynniki rodzinne i środowiskowe

Na wykształcenie się osobowości z pogranicza, wpływają także czynniki rodzinne i środowiskowe. Do pojawienia się cech osobowości typu borderline może doprowadzić np. traumatyczne przeżycie (śmierć rodzica, porzucenie dziecka przez rodzica). Powodem niestabilności emocjonalnej oraz lęku przed porzuceniem u dziecka, może być wzorzec zachowań zdominowany niestabilnością rodzica. To po nim bowiem dziecko przejmuje skłonności oraz rażące błędy wychowawcze, poczynione w okresie wychowywania. Do błędów wychowawczych, które mogą aktywować zaburzenie osobowości typu borderline u dziecka zaliczamy: chłód emocjonalny, przesadny krytycyzm, brak wykształcenia, nieokazywanie dziecku uczuć, brak prawidłowej komunikacji z dzieckiem. Osoba, która została wychowana w taki sposób, nie ma poczucia bezpieczeństwa oraz ma niestabilny obraz własnej osoby, przez co może wykształcić w sobie lęk przed porzuceniem, a także silny negatywizm, który dotyka każdego obszaru jego życia.

Jakie są objawy charakterystyczne dla osobowości borderline?

Zaburzenia osobowości borderline oddziałują na całokształt człowieka. Borderline przekłada się na jego zachowanie, myśli oraz nastawienie. Osoby z zaburzeniem osobowości typu borderline dużo częściej odczuwają negatywne emocje, aniżeli pozytywne. Osoby z zaburzeniami psychotycznymi dużo częściej odczuwają niechęć, frustrację, gniew, smutek, niechęć do siebie oraz innych, poczucie winy, poczucie wstydu, a także poczucie znudzenia.

To wszystko z kolei sprawia, że osoba z zaburzeniami osobowości typu borderline z czasem staje się bardziej zestresowana. A co za tym idzie, negatywne emocje potęgują stres, z kolei duży stres generuje negatywne emocje. W takim przypadku bardzo trudno jest wyrwać się z tego schematu.

Objawy psychotyczne i paranoidalne

Może prowadzić to do pojawienia się objawów paranoidalnych, negatywnego postrzegania świata, ludzi oraz zdarzeń – w efekcie czego pojawiają się: kolejne objawy psychotyczne (niekiedy prowadzące do prób samobójczych), nadużywanie substancji psychoaktywnych, chwiejność emocjonalna, kompulsywne objadanie się, czy problem w ocenie własnej osoby. Zdarza się, że zaburzenie osobowości borderline daje tak silne objawy, iż konieczna jest hospitalizacja.

Osoby z zaburzeniem osobowości typu borderline mają także tendencje do wchodzenia w toksyczne związki, w których bardzo często dochodzi do różnego rodzaju kryzysów emocjonalnych. Kryzysy te prowadzą do aktów agresji, przemocy, okaleczania sie, stosowania substancji psychoaktywnych, autoagresji czy szantażów emocjonalnych, co z kolei może powodować, iż osoby te częściej podejmują próby samobójcze.

Zaburzenia psychiczne borderline, cechuje szereg charakterystycznych cech.

Sprawdź także: Nerwica lękowa – objawy, przyczyny, leczenie

Borderline – objawy

• niestabilny obraz samego siebie
• niestabilny obraz otoczenia
• impulsywność
• napady gniewu
• wahania nastroju nawet pod wpływem błahych rzeczy (chwiejność emocjonalna)
• skłonności do samookaleczania
• wyidealizowany obraz partnera, który znika po pierwszym konflikcie
• konfliktowość
• krytykowanie innych
• obwinianie innych za własne niepowodzenia
• byli partnerzy z automatu mają przypisywane wszelkie negatywne cechy
• skłonność do popadania w zaburzenia odżywiania
• skłonność do zachowań ryzykownych
• tendencje do manipulowania innymi
• czarno-biały obraz świata
• popadanie z euforii w załamanie – brak stanów pośrednich (sprzyja nadużywaniu substancji psychoaktywnych)
• częste próby samobójcze

Pamiętaj, że wszystkie te objawy nie muszą wystąpić jednocześnie. Są to objawy psychotyczne, typowe dla osób z zaburzeniem osobowości typu borderline, natomiast nie ma koniczności ich jednoczesnego wystąpienia, aby mówić o tym, że dana osoba cierpli z powodu zaburzeń osobowości borderline.

Negatywne postrzeganie siebie

Warty uwagi jest fakt, iż osoby cierpiące na zaburzenia osobowości typu borderline nie tylko negatywnie patrzą na otaczający je świat, ale przede wszystkim negatywnie patrzą na samych siebie. Co z kolei przekłada się na relacje interpersonalne. Będąc w związku (partnerskim lub przyjacielskim) z osobą mająca zaburzenia osobowości typu borderline, możemy odczuwać przymus ciągłego adorowania tej osoby – zapewniania jej o silnym uczuciu. Dlatego też, osoby mające zaburzenie osobowości typu borderline bywają zazdrosne o ludzi ze swojego otoczenia. Każda nowa znajomość w jaką wchodzi osoba im bliska, w ich mniemaniu jest dla nich bezpośrednim zagrożeniem. Zazdrość dodatkowo powodowana jest silnym lękiem przed odrzuceniem. Dzieje się tak, ponieważ osoby mające zaburzenia osobowości typu borderline wierzą, że mogą zostać szybko zastąpione, a tym samym utracą związek z drugą osobą.

Zły wpływ na partnera

Człowiek posiadający osobowość borderline potrafi bardzo negatywnie wpływać na swojego partnera. Posuwa się do manipulacji oraz szantażu, aby druga osoba nie chciała lub wręcz bała się od niego odejść. Zdarza się, że prócz gróźb odebrania sobie życia (wielokrotne próby samobójcze) oraz samookaleczenia, pojawiają się także groźby śmierci wobec partnera. To wszystko składa się na to, iż osobie cierpiącej na zaburzenia osobowości typu borderline bardzo trudno jest nawiązać, a następnie utrzymać zdrowe relacje z drugim człowiekiem. I nie ma tutaj znaczenia czy w grę wchodzi związek romantyczny, czy czysto przyjacielska relacja.

Co oznacza diagnoza zaburzeń osobowości?

Diagnostyka związana z zaburzeniami osobowości typu borderline, jest różna – w zależności czy dana osoba będzie klasyfikowana według ICD-10, czy może według amerykańskiej klasyfikacji DSM-IV.

Osobowość chwiejna emocjonalnie rozpoznawana jest za pomocą ICD-10.

Taka osobowość występuje w dwóch podtypach:

• podtyp impulsywny
• podtyp borderline

W przypadku podtypu impulsywnego, aby móc mówić o jego zdiagnozowaniu, muszą jednocześnie zaistnieć minimum 2 cechy:

• niestabilność
• skłonność do kapryśnego nastroju
• skłonność do reagowania gniewem
• skłonność do przemocy
• działania impulsywne
• jeśli coś nie przynosi szybkiej satysfakcji, osoba nie utrzymuje zainteresowania daną czynnością

To zaburzenie osobowości cechuje się dużą skłonnością do popadania w konflikty oraz kłótliwością. Jeśli cechy te łączą się z przynajmniej dwoma ww. cechami, możemy mówić o osobowości chwiejnej emocjonalnie typu impulsywnego.

Podtyp borderline

Podtyp borderline z kolei, jest diagnozowany u osoby, u której jednocześnie wystąpią minimum 3 cechy:

• stałe poczucie wewnętrznej pustki
• brak precyzyjnych preferencji (także seksualnych)
• brak precyzyjnie określonych celów
• próby uniknięcia porzucenia za wszelką cenę
• skłonność do samookaleczenia
• działania lub groźby samobójcze
• próby samobójcze
• chwiejność emocjonalna
• wysokie zaangażowanie w niestabilne i bardzo intensywne związki prowadzące do częstych i poważnych kryzysów emocjonalnych

W przypadku amerykańskiej klasyfikacji DSM-IV – zaburzeń osobowości typu borderline nie dzieli się na podtypy.

W tej sytuacji zaburzenie osobowości typu borderline definiowane jest poprzez ogólną niestabilność – zarówno na tle emocjonalnym, postrzegania własnej osoby, jak i na tle kontaktów międzyludzkich. Chwiejność emocjonalna połączona jest z dużą wybuchowością.

Aby mówić o zaburzeniach osobowości borderline, jednocześnie musi pojawić się minimum 5 cech:

• nieustanne uczucie wewnętrznej pustki
• zaburzenia tożsamości
• zaburzenia poczucia własnej wartości
• samookaleczenia
• chwiejność emocjonalna
• groźby samobójcze
• podejmowanie prób samobójczych
• idealizowane bądź dewaluowane związki
• silne uczucie gniewu – często nieadekwatne do sytuacji
• niekontrolowane wybuchy gniewu
• impulsywność w co najmniej dwóch strefach, które może powodować zagrożenie zdrowia i życia – kompulsywne objadanie się, zażywanie substancji psychoaktywnych, ryzykowne kontakty seksualne, impulsywne wydawanie pieniędzy
• bardzo intensywne i jednocześnie niestałe związki
• objawy dysocjacyjne
• myśli o charakterze paranoidalnym

Aby zdiagnozować zaburzenia osobowości typu borderline, korzysta się także ze specjalnie skonstruowanego wywiadu klinicznego. Przeprowadzenie rozmowy z osobą z podejrzeniem zaburzenia osobowości borderline na podstawie specjalnie ułożonych pytań, jest niezwykle pomocnym narzędziem w postawieniu diagnozy.

Trudna diagnoza

Mimo to, zaburzenie osobowości typu borderline jest bardzo trudne do zdiagnozowania. Część objawów jest bardzo podobna do innych zaburzeń klinicznych (z pogranicza zaburzeń psychotycznych), w związku z czym, zaburzenie borderline bywa niezauważone, a występujące objawy przypisywane są innym zaburzeniom.

Dodatkowym utrudnieniem w procesie diagnozowania jest samo nastawienie osób z zaburzeniem osobowości borderline. Jak z resztą większość osób z zaburzeniami, uważają oni, iż ich zachowania oraz symptomy mają charakter wyłącznie syntoniczny. Oznacza to, że nie uważają oni, aby ich zachowanie miało podłoże w zaburzeniach borderline, a jedynie w chęci nawiązania bliskich kontaktów z ludźmi oraz budowania z nimi relacji.

Osobowość borderline – u kogo diagnozowana jest najczęściej?

Statystycznie, zaburzenia osobowości borderline to problem, który dotyka 1-2% ogółu społeczeństwa. Osobowość borderline najczęściej diagnozuje się u młodych dorosłych. Nie ma jednak pełnej zgody badaczy, co do częstotliwości występowania borderline.

Część badaczy skłania się ku stwierdzeniu, że zaburzenia osobowości borderline dotykają ok 0,2-2,8% ogółu populacji. Pozostali badacze uważają, iż wskaźnik ten jest na poziomie 0,7-1,8%, z uwzględnieniem społeczeństwa zarówno amerykańskiego jaki i europejskiego. Dla porównania – częstość występowania schizofrenii jest na poziomie 1% społeczeństwa.

Jeśli natomiast skupilibyśmy się na danych zebranych zebranych wyłącznie pośród pacjentów leczonych psychiatrycznie w szpitalach, to odsetek osób z zaburzeniami osobowości borderline byłby na poziomie 15-20%. Warto dodać, iż zaburzenie borderline stanowi połowę z diagnozowanych zaburzeń osobowości.

Szacuje się, że ok 3-10% osób ze zdiagnozowanymi zaburzeniami osobowości borderline podejmuje się skutecznych prób samobójczych.

Jak wygląda zaburzenie borderline w rozróżnieniu na płeć?

W tym przypadku wyniki badań również nie są jednoznaczne. Jeszcze jakiś czas temu twierdzono, że z zaburzeniami osobowości borderline zmagają się głównie kobiety. Uważano, że ponad 70% osób ze zdiagnozowanymi zaburzeniami osobowości borderline, to właśnie kobiety. Obecnie, twierdzenie to zaczyna upadać. Przeprowadzone w USA badania epidemiologiczne wskazują, iż zaburzenie borderline występuje na przestrzeni całego życia na poziomie 5,9%, natomiast częstotliwość jego występowania wśród kobiet i mężczyzn jest niemalże na tym samym poziomie.

Naukowcy zwracają także uwagę na różnorodność występowania dodatkowych zaburzeń, pośród osób, u których zdiagnozowano zaburzenia osobowości borderline. Badania dowodzą, iż u mężczyzn dużo częściej występuje problem sięgania po środki psychoaktywne oraz dużo częściej można zaobserwować cechy osobowości antyspołecznej. W przypadku kobiet natomiast dużo częściej występują zaburzenia odżywiania. Zaburzenia lękowe z kolei, występują mniej więcej po równo, zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn.

Jak pomóc osobie z zaburzeniem borderline?

Życie z osobą z zaburzeniami borderline jest trudne, ale nie jest niemożliwe. Podstawową zasadą jest wyznaczenie granic, które będą jasne oraz nieprzekraczalne. Warto też posiąść przynajmniej podstawową wiedzę na temat zaburzeń osobowości (zwłaszcza borderline) oraz problemów, jak powodują. Dzięki temu partner osoby cierpiącej na zaburzenie osobowości borderline, będzie wiedział jak rozpoznać objawy borderline. Znając schemat zachowań osoby z zaburzeniami osobowości, pozwoli uniknąć wpadnięcia w poczucie winy czy wstydu.

Podstawowe zasady

Związek z osobą cierpiącą na zaburzenia borderline naprawdę może być udany, ale żeby tak było, konieczne jest wprowadzenie kilku zasad:

• namawiam to terapii, ale nie zmuszam. Osoba z zaburzeniami psychotycznymi borderline, sama musi dojrzeć do tej decyzji i podjąć najlepszą dla siebie decyzję. Jedynie terapia podjęta z własnej woli może przynieść zadowalające efekty i pomóc stworzyć stabilny związek
• uczę się odpowiedniej komunikacji
• unikam konfliktów
• rozmowy prowadzę w tonie empatycznym, ale stanowczym
• pod żadnym pozorem nie przejmuję sposobu myślenia osoby mającej zaburzenie osobowości borderline
• unikam wpadania w schematy współuzależnienia

Psychoedukacja

Istotnym elementem, który pozwoli stworzyć stabilną relację z osobą cierpiącą na zaburzenia osobowości borderline jest psychoedukacja. Aby lepiej zrozumieć osobę mającą zaburzenie osobowości borderline, musisz jak najwięcej dowiedzieć się o charakterze borderline, poznać objawy osobowości borderline oraz to, jak na nie reagować, znać częstość występowania zaburzeń osobowości, a także dostrzegać różnice pomiędzy zaburzeniami psychotycznymi a zaburzeniami osobowości z pogranicza. Ważne jest, aby wiedzę dotyczącą zaburzeń osobowości borderline czerpać wyłącznie ze sprawdzonych źródeł – najlepiej korzystać z pomocy profesjonalistów.

Zrozumienie

Kolejną, niezwykle istotną kwestią jest samo zrozumienie osoby zmagającej się z zaburzeniem osobowości borderline (poznanie struktury osobowości). Osoba mająca osobowość borderline może zachowywać się w bardzo specyficzny sposób – w tym przypadku szalenie ważne jest odczytanie i zrozumienie jej intencji. Pamiętaj, że czyny osoby cierpiącej na zaburzenie osobowości nie mają na celu wyrządzenia Ci krzywdy, są jedynie wynikiem zaburzenia osobowości, nad którym osoba zaburzona nie panuje. Działania osoby mającej osobowość borderline podyktowane są strachem przed odrzuceniem, dlatego też w wielu przypadkach mogą być niezrozumiałe dla osoby zdrowej. Zaburzenie sprawia, że przez strach przed odrzuceniem, osoba mająca zaburzenia borderline grozi drugiej osobie lub grozi, że popełni samobójstwo, pomimo, że wie, że w rzeczywistości tego nie zrobi.

Jak leczyć zaburzenia osobowości borderline?

Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, zaburzenie osobowości borderline nie jest chorobą, a zaburzeniem. Nie oznacza to jednak, że dla osób z osobowością borderline nie ma odpowiedniego leczenia.

Jeśli chodzi o zaburzenie osobowości borderline, to w jego przypadku proces terapii jest dość złożony. Najważniejszym elementem leczenia jest psychoterapia, natomiast pomocniczo może być także zastosowana farmakoterapia (leki przeciwpsychotyczne). Zdarza się, że osoba mająca zaburzenia osobowości z pogranicza, stanowi zagrożenie dla siebie i innych (np. podejmowanie prób samobójczych) – w takim wypadku konieczne jest wdrożenie hospitalizacji.

Terapia poznawczo-behawioralna

Jeśli objawy borderline nie są aż tak uciążliwe, zazwyczaj stosuje się psychoterapię, z wykorzystaniem terapii poznawczo – behawioralnej. Osoby mające zaburzenie osobowości borderline, bardzo często postrzegają świat w czerni i bieli. Jednym z objawów zaburzeń osobowości borderline jest nie dostrzeganie aspektów, które mają bezpośredni wpływ na złożoność świata. Terapia poznawczo – behawioralna skoncentrowana jest na tym, aby pokazać osobie mającej zaburzenie osobowości borderline te aspekty oraz nauczyć ją ich dostrzegania. Podczas terapii, osoba mająca zaburzenie borderline, uczy się, że jej myśli, cechy oraz określone zachowanie są wynikiem zaburzenia. To z kolei pozwala takiej osobie pracować nad sobą oraz nad zmianą nastawienia.

Mentalizacja

W przypadku osób, u których borderline objawy daje jednoznaczne, stosuje się także rodzaj psychoterapii opartej na mentalizacji. Mentalizacja jest to proces, podczas którego innym osobom przypisuje się stany mentalne. W efekcie czego, doprowadza się do sytuacji, w której osoba mająca typ osobowości z pogranicza, uczy się tworzyć lepsze i mocniejsze związki z innymi ludźmi, ponieważ zaczyna ich lepiej rozumieć. Mentalizacja uczy także rozpoznawania stanów emocjonalnych innych osób, a także zrozumienia tego, że inni ludzie także działają pod wpływem emocji, które bezpośrednio przekładają się na słowa czy czyny.

Przeniesienie i terapia schematów

U osób mających osobowość borderline stosuje się także terapię, która koncentruje się na przeniesieniu. Oznacza to, że podczas terapii osoba cierpiąca na zaburzenia osobowości z pogranicza, odtwarza ten sposób funkcjonowania, który przeważa w jej codzienności. Dzięki temu nie tylko rozbudowuje swoją świadomość, ale także integruje swój świat wewnętrzny, co z kolei wpływa na lepsze zrozumienie zarówno innych osób, jak i siebie samego.

Innym przykładem terapii wykorzystywanej do leczenia zaburzeń osobowości borderline jest terapia schematów (czerpie z nurtu terapii poznawczo – behawioralnej). Ta terapia skoncentrowana jest zarówno na traumatycznych przeżyciach pacjenta z przeszłości, jak i na jego codzienności.

Farmakoterapia

W przypadku osób, u których prócz osobowości z pogranicza, dodatkowo stwierdzono epizody maniakalne, psychotyczne, nerwicowe czy depresyjne, stosuje się farmakoterapię. W takich sytuacjach podawane bywają leki przeciwpsychotyczne, stabilizujące nastrój i przeciwdepresyjne.

Ważny podkreślenia jest fakt, iż farmakoterapia może jedynie wyciszyć część objawów i usprawnić funkcjonowanie osoby mającej osobowość borderline, ale w żaden sposób nie zastąpi psychoterapii.

Przyjmowanie tego rodzaju leków może być obciążające dla organizmu, dlatego w tym czasie szczególnie warto zadbać o odpowiednią dietę osoby, cierpiącej na zaburzenia borderline. Samodzielne zrobienie zakupów, czy przygotowanie zdrowych, zbilansowanych posiłków, może być zbyt przytłaczające, dlatego też warto sięgnąć po pomoc specjalistów – catering dietetyczny Pomelo. Menu zostało skomponowane przez doświadczonego dietetyka, a do przygotowania dań wykorzystywane są wysokiej jakości, świeże produkty. A wszystko to po to, aby osoby korzystające z usług Pomelo miały pewność, iż dostarczają do organizmu odpowiednią dawkę witamin i mikroelementów. Pomelo to nie tylko gwarancja smacznych i zdrowych posiłków, ale także gwarancja dostarczenia ich na czas, do Twojego domu lub pracy.

Zaburzenia osobowości borderline – rokowania

Należy mieć świadomość, że borderline to takie zaburzenie, z którego nie da się całkowicie wyleczyć. Jeśli jednak osoba, która doświadczyła zaburzeń osobowości typu borderline podda się terapii i będzie systematycznie nad sobą pracowała, ma naprawdę spore szanse na to, że uda się jej wieść szczęśliwe, spokojne życie. I choć borderline jest zaburzeniem, które może przysporzyć problemów, to nie jest wyrokiem. Mimo to, należy mieć świadomość, iż psychoterapia to proces długotrwały, a efekty nie pojawią się z dnia na dzień. Prędzej czy później psychoterapia przyniesie oczekiwane efekty, a zmiany w zachowaniu osoby cierpiącej na borderline, będą coraz bardziej zauważalne.

Motywacja i wsparcie kluczem do sukcesu

Kluczem do sukcesu jest nastawienie i odpowiednia motywacja osoby mającej borderline. Ogromną rolę w całym procesie odgrywa wsparcie, jakie osoba zaburzona otrzymuje od rodziny i przyjaciół. Ważne jest także stworzenie pewnego rodzaju więzi z terapeutą. Aby terapia była skuteczna, osoba cierpiąca na borderline musi ufać swojemu terapeucie i czuć się u niego bezpiecznie. Tylko taka więź pozwoli na osiągnięcie najlepszych rezultatów.

Bardzo istotna jest tutaj współpraca ze specjalistami oraz nieustanna praca nad sobą. Także osoby z otoczenia kogoś z zaburzeniami borderline mogą pomóc. Psychoedukacja jest bardzo ważna, by zrozumieć istotę zaburzenia borderline.

Osobowość chwiejna emocjonalnie – borderline, a wsparcie dla rodzin

Towarzyszenie osobie, która doświadcza wielu skrajnych emocji, a pod ich wpływem wypowiada słowa, które głęboko ranią, albo zanosi się płaczem z powodu drobnej uwagi – może być obciążające dla każdego. Szczególnie trudne dla bliskich są sytuacje, w których osoba cierpiąca na zaburzenie borderline samookalecza się, podejmuje próby samobójcze lub grozi, że się zabije. Dodatkowym obciążeniem dla bliskich są zachowania autodestrukcyjne: nadużywanie alkoholu, narkotyków, brawurowa jazda czy niebezpieczny seks. Bardzo często rodziny osób cierpiących na borderline, sami doświadczają trudnych emocji, takich jak: gniew, smutek, przerażenie czy lęk. W takich chwilach pojawiają się pytania: jak zareagować? Jak ochronić osobę zaburzoną przed samym sobą?

Trauma to nie jedyny powód

I choć podłożem do rozwinięcia się zaburzenia osobowości z pogranicza zaburzeń psychotycznych często są traumy, których doświadczono w dzieciństwie (molestowanie, przemoc fizyczna czy przemoc psychiczna), to jednak nie należy generalizować. Są sytuacje, w których osoba cierpiąca na borderline nie doświadczyła w dzieciństwie traum, a mimo to rozwinęła zaburzenie osobowości z pogranicza. Nie należy bowiem ulegać mitowi, iż “wszystkiemu winna jest rodzina”. Bywa, że osoba mająca borderline jest tak wrażliwa, iż środowisko czy rodzina, pomimo największych starań, nie jest w stanie stworzyć optymalnych warunków do rozwoju – wtedy konieczna jest pomoc specjalistów. W takiej sytuacji mówi się o niedopasowaniu środowiska do osoby cierpiącej na borderline. Jest to sytuacja, w której nikt nie zawinił, tak się po prostu zdarzyło, że otoczenie odbiera świat zupełnie inaczej, aniżeli osoba wrażliwa. To co dla rodziny czy przyjaciół może wydawać się łatwe, dla osoby zaburzonej może być problemem nie do przejścia.

Ważne jest, aby rodzina i przyjaciele byli świadomi istnienia takiego zaburzenia, jego objawów oraz dostępnych form terapii. Z pomocą osób trzecich, osoba zaburzona może z powodzeniem funkcjonować w społeczeństwie, tym samym nie wyrządzając krzywdy ani sobie, ani nikomu innemu.