Czym są zaburzenia odżywiania i jak sobie z nimi poradzić? Weronika Cieślak | Odcinek 41

Witajcie w kolejnym odcinku Pomelo Health Podcast! Zaburzenia odżywiania to temat, o którym warto mówić głośno. Problem ten u wielu osób zaczyna się już w wieku nastoletnim. Dlatego dzisiaj porozmawiamy z psychodietetyczką, która powie, jak zaczynają się zaburzenia odżywiania oraz jak sobie z nimi radzić?

W tym odcinku dowiecie się:

• Jak poradzić sobie z zaburzeniami odżywiania?
• Czy zaburzenia odżywiania mogą wracać?
• Jak znaleźć balans pomiędzy zdrowym odżywianiem, podjadaniem?
• Czym jest uważne jedzenie?

Jeśli chcecie poznać historie osób, które poradziły sobie z zaburzeniami odżywiania posłuchajcie podcastu Weroniki – Wiedza na Talerzu.

Co to są zaburzenia odżywiania?

Zaburzenia odżywiania to poważne schorzenia psychiczne, które dotykają stosunku jednostki do jedzenia, wagi ciała i obrazu własnego ciała. Mogą obejmować anoreksję nervosę, bulimię nervosę, oraz zaburzenie napadowego objadania się. Osoby z zaburzeniami odżywiania często mają zaburzone postrzeganie swojego ciała oraz negatywne emocje związane z jedzeniem i wagą, co prowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych i społecznych. W leczeniu zaburzeń odżywiania często konieczna jest terapia psychologiczna, wsparcie dietetyczne oraz interwencje medyczne. Wczesne rozpoznanie i interwencja są kluczowe dla skutecznego leczenia tych schorzeń.

Zaburzenia odżywiania – rodzaje

Zaburzenia odżywiania obejmują różnorodne nieprawidłowe zachowania żywieniowe i zaburzenia psychiczne związane z relacją jednostki do jedzenia, wagi ciała i obrazu własnego ciała. Główne rodzaje zaburzeń odżywiania to:

1. Anoreksja nervosa: Jadłowstręt psychiczny charakteryzuje się ograniczaniem spożycia pokarmów i nadmiernym zwracaniem uwagi na utratę wagi ciała. W przypadku anoreksji prowadzi to do nadmiernego wychudzenia i lęku przed przybraniem na wadze, a nawet skrajnego wyniszczenia organizmu.

2. Bulimia nervosa: Żarłoczność psychiczna objawia się napadami objadania, po których następują okresy oczyszczania organizmu, takie jak wymioty, nadużywanie środków przeczyszczających lub nadmierne ćwiczenia fizyczne, aby uniknąć przybrania na wadze.

3. Zaburzenie napadowego objadania się (Binge Eating Disorder, BED): Osoby z tym zaburzeniem doświadczają okresowych napadów objadania się, podczas których spożywają dużą ilość jedzenia w krótkim czasie, ale nie stosują zachowań kompensacyjnych typowych dla bulimii.

4. Zaburzenie lękowe związane z jedzeniem (Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder, ARFID): Polega na ograniczaniu spożycia pokarmów ze względu na niezwykłe odruchy, brak zainteresowania jedzeniem lub obawy przed konkretnymi właściwościami jedzenia, co może prowadzić do niedożywienia i zaburzeń funkcjonowania organizmu.

5. Inne specyficzne zaburzenia odżywiania: Mogą obejmować ortoreksję (obsesyjną koncentrację na zdrowym odżywianiu), pica (nadmierną konsumpcję niejadalnych substancji) oraz inne, mniej znane formy zaburzeń odżywiania.

Pamiętaj, że każde zaburzenie odżywiania ma swoje własne cechy diagnostyczne i wymaga indywidualnego podejścia do leczenia. Wczesna interwencja i wsparcie są kluczowe dla poprawy zdrowia psychicznego i problemów zdrowotnych osób dotkniętych tymi schorzeniami.

Objawy zaburzeń odżywiania

Objawy zaburzeń odżywiania mogą być różnorodne i zależą od konkretnego rodzaju zaburzenia oraz indywidualnych cech danej osoby. Ogólnie jednak, istnieją pewne wspólne symptomy, które mogą wskazywać na obecność problemu związanych z odżywianiem. Objawy te mogą obejmować:

1. Zmiany wagi ciała: Nagłe zmiany wagi, zarówno utrata, jak i przyrost masy ciała, mogą być zauważalne.

2. Nieprawidłowe nawyki żywieniowe: Ograniczanie spożycia pokarmów, unikanie spożywania określonych grup produktów, lub nadmierne jedzenie.

3. Niezwykłe zachowania związane z jedzeniem: Odrzucanie posiłków, spożywanie małych porcji, ukrywanie jedzenia, jedzenie w tajemnicy, czy też jedzenie w bardzo szybkim tempie.

4. Niezdrowy stosunek do wagi i wyglądu ciała: Obsesyjne ważenie się, ciągłe skupianie się na wyglądzie ciała, niezadowolenie z własnego wyglądu, nawet przy niskiej wadze ciała.

5. Zmiany emocjonalne: Lęk, depresja, drażliwość, niska samoocena, nastroje wahające się, wycofanie społeczne.

6. Zmiany w zachowaniu i funkcjonowaniu społecznym: Unikanie spotkań towarzyskich związanych z jedzeniem, izolacja społeczna, problemy z koncentracją i funkcjonowaniem w codziennym życiu.

7. Problemy zdrowotne: Niedożywienie, niedobory składników odżywczych, zaburzenia hormonalne, problemy trawiennne, osłabienie mięśni, problemy z układem sercowo-naczyniowym, osteoporoza.

8. Skomplikowane relacje z jedzeniem: Uzależnienie od jedzenia, obsesyjne myślenie o jedzeniu, niezdolność do kontroli spożycia, silne pragnienie jedzenia.

Należy pamiętać, że każda osoba może wykazywać różne objawy w zależności od rodzaju i stopnia zaawansowania zaburzenia odżywiania. Jeśli podejrzewasz u siebie lub u kogoś wokół siebie obecność zaburzeń odżywiania, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem lub specjalistą ds. zdrowia psychicznego w celu diagnozy i leczenia.

Przyczyny zaburzeń odżywiania

Przyczyny zaburzeń odżywiania są zróżnicowane i często skomplikowane. Wiele z nich ma podłoże psychologiczne, takie jak niskie poczucie własnej wartości, presja społeczna, lęki czy stres. Dodatkowo, czynniki genetyczne, kultura otoczenia oraz wpływ mediów mogą również odegrać istotną rolę. Zaburzenia odżywiania mogą być także reakcją na traumę emocjonalną lub fizyczną, a także wynikiem różnych czynników biologicznych i hormonalnych. Warto podkreślić, że każda osoba może mieć indywidualne doświadczenia i przyczyny prowadzące do zaburzeń odżywiania, co podkreśla potrzebę holistycznego podejścia do ich diagnozy i leczenia.

Zaburzenia jedzenia – rozpoznanie i diagnostyka

Rozpoznanie i diagnostyka zaburzeń odżywiania wymagają szczegółowej oceny zarówno fizycznej, jak i psychicznej. Proces diagnostyczny zazwyczaj obejmuje wywiad lekarski, badania laboratoryjne oraz ocenę stanu zdrowia psychicznego. Istotne jest również monitorowanie nawyków żywieniowych, zachowań związanych z jedzeniem oraz ocena stosunku do własnego ciała. Diagnoza zaburzeń odżywiania powinna być przeprowadzana przez doświadczonego specjalistę, takiego jak lekarz psychiatra, psycholog kliniczny lub specjalista ds. żywienia, który może dostosować odpowiednie metody terapeutyczne i leczenie indywidualnie do potrzeb pacjenta.

Zaburzenia odżywiania – konsekwencje

Zaburzenia odżywiania mogą prowadzić do szeregu poważnych konsekwencji zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego jednostki. Fizyczne skutki obejmują niedobory składników odżywczych, osłabienie układu odpornościowego, zaburzenia hormonalne, problemy z układem pokarmowym, utratę masy ciała oraz nieprawidłowy rozwój ciała u dzieci i młodzieży. Konsekwencje psychologiczne obejmują obniżenie poczucia własnej wartości, zaburzenia nastroju, lęki, depresję, a nawet ryzyko samookaleczeń lub myśli samobójczych. Zaniedbywanie leczenia zaburzeń odżywiania może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych i wymagać interwencji specjalistycznej. Wczesne rozpoznanie i interwencja terapeutyczna są kluczowe dla zapobieżenia dalszym negatywnym skutkom dla zdrowia i dobrostanu pacjenta.

Zaburzenia odżywiania – leczenie

Leczenie zaburzeń odżywiania może obejmować różnorodne podejścia, w zależności od rodzaju i stopnia zaawansowania problemu. Wśród metod terapeutycznych znajdują się terapia behawioralna, terapia poznawczo-behawioralna, terapia rodzinna oraz terapia farmakologiczna. Istotne jest również wsparcie psychologiczne oraz dietetyczne, które pomaga pacjentom w nauce zdrowych nawyków żywieniowych i kształtowaniu pozytywnego stosunku do jedzenia i ciała. W przypadku cięższych zaburzeń, hospitalizacja oraz interwencja medyczna mogą być konieczne. W każdym przypadku kluczowe jest indywidualne podejście i współpraca z zespołem specjalistów, aby zapewnić kompleksową opiekę nad pacjentem.

Jak rozmawiać z osobami z zaburzeniami odżywiania?

Rozmowa z osobami dotkniętymi zaburzeniami odżywiania wymaga delikatności, empatii i zrozumienia. Oto kilka wskazówek, jak skutecznie komunikować się z nimi:

1. Słuchaj aktywnie: Bądź obecny i uważnie słuchaj tego, co mówią. Wyrażaj zainteresowanie i empatię.
2. Unikaj oceniania i krytyki: Nie oceniaj ich wyglądu ani zachowań. Zamiast tego, wyrażaj zrozumienie i wsparcie.
3. Wyrażaj się w sposób pozytywny: Skupiaj się na pozytywnych aspektach, np. na postępach w leczeniu, motywujących osiągnięciach lub drobnych sukcesach.
4. Bądź cierpliwy: Zaburzenia odżywiania to złożone problemy, które wymagają czasu na leczenie i rekonwalescencję. Bądź cierpliwy i wspieraj ich w ich drodze do zdrowia.
5. Szukaj pomocy profesjonalnej: Jeśli obawiasz się o zdrowie lub bezpieczeństwo osoby z zaburzeniami odżywiania, nie wahaj się zwrócić się o pomoc do specjalisty, takiego jak psychoterapeuta, dietetyk lub lekarz psychiatra.
6. Dostarczaj informacje: Jeśli osoba chce dowiedzieć się więcej na temat zaburzeń odżywiania, udostępnij jej wiarygodne i rzetelne informacje. Pomoże to zrozumieć im ich sytuację i podjąć odpowiednie kroki w kierunku poprawy.
7. Podkreślaj wsparcie: Zapewnij osobie z zaburzeniami odżywiania, że nie jest sama i że możesz jej pomóc w znalezieniu odpowiedniej pomocy i wsparcia.

Pamiętaj, że każda osoba jest inna, więc ważne jest dostosowanie swojego podejścia do indywidualnych potrzeb i preferencji danej osoby.

Podsumowanie odcinka

Gość: Weronika Cieślak, psychodietetyczna i przyszła psycholożka.

Weronika pracuje z osobami z zaburzeniami odżywiania. Pomaga naprawiać relację z jedzeniem i aktywnością fizyczną, a także budować poczucie własnej wartości. Uczy, jak żyć w zgodzie ze sobą i polubić się z emocjami. Działa głównie na Instagramie oraz nagrywa Podcast. W Internecie można znaleźć Weronikę pod nazwą “Wiedza na Talerzu”.

https://www.instagram.com/wiedzanatalerzupl/

https://open.spotify.com/show/1qdYabapyxAAxwau3RDwnI?si=cf5bc51c8cc3455b

Pomelo Health Podcast Podcast stworzony przez catering dietetyczny Pomelo. Jeśli uważasz, że zdrowie to wypadkowa Twoich możliwości. Jesteś pod dobrym adresem. To podcast dla aktywnych oraz ambitnych osób, a poruszamy w nim tematy nie tylko związane z dietą, ale również sportem czy zdrowiem psychicznym. Zapraszamy jako firma, która od wielu lat wpływa na lepsze nawyki żywieniowe swoich klientów.

Strona podcastu: https://pomelo.com.pl/podcast ​

Prowadząca podcast: Emilia Łosiewicz

https://www.instagram.com/emi.lates/ ​